informacje

13. IV Św. Hermenegild

informacje

Święty książę i męczennik (ok.564-586).

Znany również pod imieniem: Ermenegild.

Urodził się w Toledo około 564r. w rodzinie wizygockiego króla Leowigilda i Teodozji, jego bratem był św. Rekkared. Jego ojciec, Leowigild, objął władzę w królestwie toledańskim w 569 roku, po kilkudziesięciu latach anarchii i walk o władzę. Leowigild – niestety – w swoich dążeniach do umocnienia państwa oparł się na arianizmie.
Matka Hermenegilda, katoliczka Teodozja, była córką Seweriana z Kartaginy. Jej rodzeństwem byli: ś. Leander, ś. Izydor z Sewilli, ś. Fulgencjusz i ś. Florentyna. Teodozja pragnęła synów wychować w Wierze katolickiej, ale niestety przedwczesna śmierć pokrzyżowała jej plany. Król ożenił się ponownie z Goswintą, zagorzałą arianką. Piętnastoletni Hermenegild został ożeniony z frankijską księżniczką Ingundą, córką Sigeberta I i Brunhildy. Ingunda była katoliczką, więc Goswinta próbowała nakłonić ją do zmiany wyznania, a gdy młoda księżniczka nie uległa jej namowom, zapanowała między nimi nieskrywana wrogość.
Leowigild przydzielił Ś. Hermenegildowi we władanie południową część Hiszpanii – Betykę, której stolicą była Sewilla. Młodzieniec wraz z żoną znaleźli się pod wpływem Ś. Leandra, biskupa Sewilli, w krótkim czasie królewicz nawrócił się i przyjął chrzest Św. w 579 r.

Leowigild odebrał synowi tytuł królewski, wydał dekret, który zabraniał konwersji na katolicyzm, a na synodzie zwołanym przez siebie zmusił podległych mu biskupów do potwierdzenia uchwały, jednocześnie rozpoczynając prześladowania poddanych – katolików. Ś. Hermenegild nie tylko nie posłuchał ojca nawołującego go do porzucenia Wiary, ale stanął na czele buntu broniącego katolików. Leowigild wyruszył przeciw nim z potężną armią, przed którą przez rok bronili się w Sewilli. Zmuszony do ucieczki królewski syn schronił się najpierw w Kordobie, potem w twierdzy w Osseto. Wojska spaliły twierdzę, a książę schronił się w kościele. Leowigild obiecał mu, że jeśli dobrowolnie odda się w jego ręce i wyrazi skruchę, to on okaże mu łaskę.

Hermenegild uwierzył ojcu, opuścił kościół, przepraszając go za wszczęty wcześniej bunt, ale król złamał dane słowo i kazał go wtrącić do lochu w Tarragonie. Ingunda wraz z synem próbowała ratować się ucieczką do Austrazji, lecz przyłapana została przez wojska bizantyjskie i drogą morską przewieziona do Konstantynopola, zmarła w czasie przerwy w podróży, u wybrzeży Afryki. Ich syn Atanagild dostał się pod opiekę cesarza bizantyjskiego Maurycjusza. Król obiecał ś. Hermenegildowi wolność i przywrócenie korony w zamian za wyparcie się Wiary katolickiej.

Śmierć św. Hemenegilda
Alonso Vasquez, 1602r.
Museo de Bellas Artes w Sewilli

Gdy nadeszły Wielkanoc 586 roku, ojciec wyprawił do syna zamkniętego w więzieniu pewnego biskupa ariańskiego, który miał mu po raz ostatni oznajmić wolę królewską i przyrzec ułaskawienie, pod warunkiem wyrzeczenia się wiary katolickiej.  Ten ostatni zganił duchownego, że powinien się wstydzić, że wiedzie lud na zatracenie. Tym samym królewski syn wydał na siebie wyrok śmierci. Hermenegild dał mu na to taką odpowiedź: „Nigdy za królestwo ziemskie nie wyrzeknę się Królestwa wiekuistego, nigdy też duszy mojej nie zmażę odstępstwem. Wstydź się, że w szatach duszpasterza wiedziesz lud na zatracenie”. Leowigild, do żywego urażony tą odpowiedzią, wydał wyrok śmierci na własnego syna i w sam Wielki Piątek 13 kwietnia 586 roku kazał mu ściąć głowę.  Niedługo po dokonaniu tej zbrodni bezbożny ojciec srogo był prześladowany zgryzotami sumienia, a umierając, prosił świętego Leandra, biskupa, żeby młodszego syna Rekareda wyćwiczył w wierze katolickiej. Rekared istotnie nawrócił się później wraz z całym ludem.

Św. Leander, na prośbę umierającego i dręczonego wyrzutami sumienia Leowigilda, doprowadził do nawrócenia księcia Rekkareda, co pociągnęło prawie całą ludność wizygocką do konwersji na katolicyzm.

Cześć ś. Hermenegilda został rozpropagowany przez jezuitów.

Kanonizował go 13 kwietnia 1586 roku papież Sykstus V, a papież Urban VIII rozciągnął jego wspomnienie na cały Kościół. Relikwie znajdowały się w jezuickim kościele pw. ś. Hermenegilda, później przeniesione zostały do Eskurialu. Kościół pełnił funkcję baraków, siedziby Kortezów i andaluzyjskiego parlamentu, teatru, a obecnie galerii sztuki.

Patron:
Sewilli, konwertytów. Wzywany w obronie przed suszą, powodziami, burzą.

Ikonografia:
Przedstawiany jako młodzieniec w zbroi, książę z heretyckimi biskupami u stóp.
Jego atrybutami są: krucyfiks, łańcuch, regalia królewskie, wieniec z róż, siekiera, topór.

Nauka moralna

Zastanowić nas tu winna dziwna zatwardziałość Leowigilda, który uznał, że wiara katolicka jest prawdziwie Boską, a jednak nie skłaniał się do niej, a to z obawy przed swoimi ariańskimi poddanymi, którzy mogliby byli pozbawić go tronu. Przeniósł wielkość doczesną nad wielkość wieczną, chociaż dokładnie o tym wiedział. Łatwo przekonać heretyków, przemawiając do ich rozumu, ale przełamać ich uporu nie można. Heretycy nawet chętnie słuchają wywodów wiary katolickiej, ale cóż z tego, kiedy na próżno; żaden się tak łatwo nie przekona, a tym więcej nie porzuci swych błędów. Grzesznik opuszczony od Boga może powstać, ale tylko za łaską Boga: „Ujrzawszy jedno figowe drzewo przy drodze, przyszedł do niego, i nie znalazł na nim nic oprócz samych liści, i rzekł mu: Niechaj się nigdy z ciebie owoc nie rodzi na wieki. I uschła zaraz figa. A ujrzawszy uczniowie zadziwili się, mówiąc: „Jak natychmiast uschła”. A odpowiadając Jezus, rzekł im: „Zaprawdę, powiadam wam, jeślibyście mieli wiarę, a nie wątpilibyście, nie tylko z figowym drzewem uczynicie, ale też, gdybyście tej górze rzekli: Podnieś się a rzuć się w morze, stanie się” (Mat. 21,19-21).

Modlitwa

Boże, któryś świętego Hermenegilda Męczennika Twojego, nauczył przekładać koronę niebieską nad ziemską, spraw, pokornie prosimy, abyśmy za jego przykładem ziemskimi dobrami gardząc, o wieczne się starali. Przez Pana naszego Jezusa Chrystusa, który króluje w Niebie i na ziemi po wszystkie wieki wieków. Amen.