»BOŻE CIAŁO» objaśnienia liturgiczne święta i tekst mszy św.

BOŻE CIAŁO
jest jednym z najpiękniejszych świąt katolickich, Budzą się żywe uczucia, rozpłomienia się miłość — kiedy Chrystus, błogosławiąc i krzepiąc, przechodzi poprzez wsie i miasta wśród rozkwitłych drzew, przybranych odświętnie domów, — poprzedzany długim szeregiem dzieci.
Wszyscy starają się, aby jak najbardziej uświetnić doroczną uroczystość. Ale po kilku dniach zapał mija. Kończą się uroczyste procesje; Chrystus wraca do kościołów, by samotnie czekać na nikłe dowody ludzkiej miłości!
Często się zapomina, że Boże Ciało — to nie tylko nazwa dorocznego święta ku czci Najśw. Sakramentu, ale żywa prawda na co dzień.
Boże Ciało — to żywy Chrystus pod postaciami chleba mieszkający w tabernakulum,… to każda msza św… to każda komunia św.
Nie dość jest choćby najlepiej i najszczerzej uczcić Tajemnicę Chrystusowej miłości raz w roku! Trzeba nam ukochać w każdym dniu Boże Ciało — z nami i dla nas mieszkające w każdym naszym kościele. Celem tej broszury jest nie tylko podanie krótkich objaśnień samego święta, ale i uprzystępnienie wiernym całej mszy ś;v., którą przez osiem dni oktawy odprawia się we wszystkich kościołach. W braku innej książeczki można się tą broszurą posługiwać w czasie uczestniczenia we mszy św. w każdą niedzielę.

ŚWIĘTO BOŻEGO CIAŁA zostało ogłoszone w całym Kościele katolickim w r. 1264, przez papieża Urbana IV, dzięki niewątpliwym zasługom świątobliwej Lulianny z Mont Cornillon. Wiek XIII jest początkiem pięknej i społecznej czci Najśw. Sakramentu, poza mszą św., która była dotąd jedyną okazją oddania czci Panu Jezusowi, pozostającemu pod postacią chleba i wina.
… Gdy maleńki Jezus spoczął na sianie w ubogiej stajence betlejemskiej, pozbawiony jakiegokolwiek ziemskiego majestatu i blasku — to tylko wiarą można było uznać w Nim Synostwo Boże. Gdy zawisł na krzyżu, opuszczony i znękany — to i wtedy zataił swą moc, potęgę i osobisty wpływ, którymi promieniował w godzinach swego nauczania i cudów.
I dziś, gdy spoczywa na ołtarzu w ukryciu materialnych, znikomych postaci chleba i wina — wymaga od nas żywej i pełnej wytrwałości wiary Matki Bożej i pasterzy w stajence betlejemskiej, pełnej uwielbienia wiary rzesz, którym chleb rozmnażał, pełnej miłości wiary Piotra, który wyznawał: „Tyś jest Chrystus, Syn Boga żywego”. W Najśw. Sakramencie ukryte jest nie tylko Bóstwo, ale i Człowieczeństwo Jezusowe.
Ta wiara w obecność żywego Jezusa, Boga i Człowieka — rodzi Miłość pełną poświęcenia i Nadzieję — sięgającą poza grób.
Msza święta na uroczystość Boźegó Ciała jest streszczeniem dogmatycznej nauki o Najśw. Sakramencie. Dzisiejsza lekcja i ewangelia przypomina ustanowienie Sakramentu Ołtarza podczas ostatniej wieczerzy i obietnice Pana Jezusa: „KTO POŻYWA CIAŁA MEGO I PIJE MOJĄ KREW WE MNIE MIESZKA, A JA‘ W NIM”…. „KTO POŻYWA CIAŁA MEGO ŻYĆ BĘDZIE NA WIEKI”
Modlimy się żarliwie o to, abyśmy umieli wy-korzystać dar Jezusowej obecności. „Spraw, abyśmy przez naszą cześć dla tajemnicy Ciała i Krwi Twojej, doznawali w sobie owoców Twojego Odkupienia” (kolekta) ….„Spraw, prosimy Cię, Panie, abyśmy w wieczności radowali się pełnym Bóstwa Twego uczestnictwem, które przyjęcie Najśw. Ciała Twego i Krwi symbolicznie wyraża.. .” (modlitwa po komunii św.) Sekwencja — jest wspaniałym hymnem pochwalnym wielkiej miłości Zbawiciela dla nas i rozważaniem tajemnicy komunii św., która jest według słów św. Pawła uczestnictwem w męce i śmierci Pana Jezusa: „Ilekroć ten chleb jecie i kielich pijecie, śmierć Pańską opowiadacie”. Komunia św. jest źródłem sił do trwania w braterskiej jedności i zgodzie (sekreta). Stąd nie ma piękniejszego sposobu uczczenia Najśw. Sakramentu, ponad dobrą, godnie i szczerze przyjętą komunię św.
PROCESJA DO CZTERECH OŁTARZY:
jest publicznym hołdem wiary i uwielbienia składanym Chrystusowi obecnemu w Najśw. Sakramencie. Taka procesja do czterech ołtarzy odbywała się w Polsce już na początku XV wieku. Przy każdym pięknie ustrojonym ołtarzu kapłan, ubrany w ornat, śpiewa początek jednej z czterech ewangelii na znak, że w Najśw. V Sakramencie jest obecny ten sam Jezus, który kiedyś chodził po ziemi, a którego życie opisali czterej ewangeliści.
PIERWSZA EWANGELIA — (Mat. 1-16): jest rodowodem ziemskiego pochodzenia Jezusa z rodu Dawidowego, który otrzymał posłannictwo wydania Zbawiciela.
Szczególnie piękna i głęboka jest czwarta ewangelia w-g św. Jana (na str. 52 ost. ewangelia mszalna), mówiąca b bóstwie Chrystusa i o naszym przebóstwieniu przez łaskę. Warto te ewangelie głęboko przemyśleć i często je sobie odczytywać.
DRUGA EWANGELIA —(Mar. 1, 1—8).
Początek ewangelii Jezusa Chrystusa, Syna Bożego. Jak napisane jest u Izajasza 'proroka: „Oto ja posyłam Anioła mego przed obliczem Twoim, który zgotuje drogę Twoją przed Tobą. Głos wołającego na puszczy: Gotujcie drogę Pańską, czyńcie proste ścieżki jego.”
Przepowiadanie Jana Chrzciciela: Był Jan na puszczy, chrzcząc i przepowiadając chrzest pokuty na odpuszczenie grzechów. I wychodziła do niego wszystka kraina Judei i jerozolimczycy wszyscy: i byli od niego chrzczeni w rzece Jordanie, spowiadając się z grzechów swoich. A Jan odziany był sierścią wielbłądzią i pasem skórzanym około biódr swoich, a jadał szarańcze i miód leśny. I przepowiadał, mówiąc: Idzie za mną mocniejszy niźli ja, któremu nie jestem godzien, upadłszy, rozwiązać rzemyka trzewików jego. Ja chrzciłem was wodą; ale On was będzie chrzcił Duchem Świętym”.
TRZECIA EWANGELIA — (Łuk. 1,5-17)
„Był za dni Heroda, króla Judei, pewien kapłan, imieniem Zachariasz, ze zmiany Abiasza, a zona jego z córek Aaronowych, a imię jej Elżbieta. A byli oboje sprawiedliwi przed Bogiem, postępując wedle wszystkich przykazań i przepisów Pańskich bez przygany. A nie mieli syna, bo Elżbieta była niepłodna, a byli już oboje podeszli w latach swoich.
I stało się, gdy sprawował urząd kapłański w porządku zmiany swojej przed Bogiem, według zwyczaju kapłaństwa padł los na niego, że miał kadzić, wszedłszy do świątyni Pańskiej: a całe mnóstwo ludu było zewnątrz: modląc się godziny kadzenia. I ukazał mu się Anioł Pański stojący po prawej stronie ołtarza kadzenia. A ujrzawszy, zatrwożył się Zachariasz, i przypadła nań bojaźń. 1 rzekł do niego Anioł: Nie bój się Zachariaszu, bo wysłuchana została prośba twoja, a żona twoja Elżbieta urodzi ci syna, a nazwiesz imię jego Jan. A ty będziesz miał wesele i radość i wielu będzie się radować z na
rodzenia jego. Albowiem będzie wielki przed Panem i wina i sycery pić nie będzie, i będzie napełniony Duchem Świętym jeszcze w żywocie matki swojej. I nawróci wielu synów izraelskich do Pana Boga ich; a sam pójdzie przed nim w duchu i mocy Eliaszowej, aby obrócić serca ojców ku synom, a niedowiarków ku roztropności sprawiedliwych, by zgotować Panu lud doskonały”.
Codziennie przez osiem dni odbywają się procesje przed mszą św. i po nieszporach. Piękny to hołd dzieci i wiernych wśród krasy wiosny, słońca i kwiatów! Po ostatniej procesji w czwartek (tzn. w oktawę) święci się t. zw. wianki. Są to wiązanki ziół leczniczych, które składa się w ofierze Jezusowi, a przez modlitwę Kościoła, otrzymują one błogosławieństwo i są wyrazem faktu, że Bóg jest dawcą piękna i siły leczniczej przeciw chorobom ciała i duszy.
O RADOŚCIACH NIEDZIELNEJ MSZY ŚW.
Każda msza św. jest źródłem radości — o ile patrzymy na nią oczyma wiary. Dla wierzącego — msza św. jest radosnym spotkaniem się z Chrystusem, ofiarującym się Bogu Ojcu w intencji wszystkich ludzkich spraw. Przez ofiarę Pana Jezusa na krzyżu, uobecnioną we mszy św. oddajemy Stwórcy hołd godny Jego majestatu i wypraszamy sobie potrzebne łaski. Sama już atmosfera kościoła sprawia, że od razu po wejściu do świątyni czujemy się „jakoś inaczej”. Przynajmniej na niedzielnej mszy zapominamy o codziennych trudach i kłopotach… Z witraży spoglądają na nas Święci Pańscy, szczęśliwi i wielcy… Słyszymy organy, a w ich melodiach odmienny świat, wielki, boży, górny… Wszyscy co stoją koło nas są odświętnie ubrani,rozmodleni, przeżywają razem z nami tajemnicę niedzieli.
Msza się rozpoczęła. „Introibo ad altare Dei…” „Przystąpię do ołtarza, do Boga, który uwesela młodość moją.” Bóg jest źródłem szlachetnych radości całego mojego życia!
„Confiteor Deo omnipotenti…” spowiadam się z tygodniowych grzechów, zapomnień! A potem — słowa lekcji i ewangelii. Jezus uczący… uzdrawiający… pocieszający… Jego słowa kochane, upragnione, wieczne. Tyle razy ich słuchałem, — a za każdym razem są mi droższe i głębsze.’„Odnówcie się i obleczcie w nowego człowieka…”
„Ta jest wola Boża, uświęcenie nasze…”
A jak piękne i radosne jest codzienne życie w świetle mszalnego „Wierzę w Jednego Boga”. I w jednego Pana, Jezusa Chrystusa,… wierzę
w grzechów odpuszczenie… ciała zmartwychwstanie… „Żywot wieczny…* Myślę sobie, że dla żywota wiecznego warto pracować i męczyć się… Tak mi lekko na sercu, tak maleją wszystkich moje trudy…
Przychodzi mszalne ofiarowanie. Z drobną ofiarą materialną składam Bogu przepracowany tydzień, moje zwycięstwa i dobre uczynki. Całym sercem dziękuję za wszystkie łaski otrzymane w tygodniu ubiegłym. Z radością czekam na przyjście Pana w białej hostii i w złotym kielichu; czekam na Niego na klęczkach i myślą przywołuję moich bliskich żywych i umarłych, aby ich polecić Panu w chwili Jego obecności na świętym ołtarzu.
Dzwonek na podniesienie i przemienienie… i oto Pan jest z nami. Cichy, milczący, spokojny. Ten sam, który kiedyś chodził po ziemi. 1 wtedy zapominam o wszystkim: żyję, oddycham jedną myślą: „Pan jest”. Przyszedł, aby mi dopomóc w przemienianiu się w innego, lepszego człowieka,aniżeli byłem przed mszą. Przeze mnie ma się przemieniać na lepsze świat mojej codziennej pracy i walki.
Tak serdecznie modlę się do Ojca mego, który jest w niebie. „Ojcze nasz. Święć się Imię Twoje… Przyjdź Królestwo Twoje…”
„Baranku Boży’5 Udziel nam pokoju: dla dusz naszych, dla naszych rodzin, miast i wsi!
Na komunię św. zauważam, że niektórzy z otaczających mnie poszli w stronę ołtarza. Rozumiem: idą oni aby zabrać Jezusa do domu, aby im świecił niby słońce w szare, smutne dni, aby zwiększał radości i koił cierpienia.
„Ite missa est…” „Idźcie — msza skończona” Dla tych szczęśliwych, co komunikowali, msza się nie skończyła! Będą ją dalej odprawiali, uświęcając codzienne prace i radości obecnością Chrystusa.
Szczęśliwi i naprawdę radośni!!
Msza św. jest najdoskonalszym sposobem uczczenia Boga i zarazem źródłem naszego duchowego odrodzenia i przemienienia. Trzeba więc koniecznie mszę rozumieć, bywać na niej ochotnie, śpiewać i odpowiadać kapłanowi, zachowując się tak, jak nas Kościół uczy!
Najlepszym sposobem uczestniczenia we mszy św. pozostanie zawsze komunia św. Przynajmniej miesięczna komunia św. jest nieodzownym środkiem duchowego odrodzenia. A niewiele potrzeba, aby móc przystąpić do komunii św.: stan łaski (bez grzechu ciężkiego), dobra intencja (dla Boga a nie ze względu na ludzi) i zachowanie postu naturalne go od północy. Tyle potrzeba do radosnego spotkania się z Chrystusem, moim Odkupicielem i prawdziwym przyjacielem.
Mój Przyjaciel, Jezus, czeka na mnie w tabernakulum i myśli o mnie. Pięknie powinno być w każdym naszym kościele. Wszystko co najpiękniejsze i najdroższe powinno być w każdym naszym kościele. Wszystko co najpiękniejsze i najdroższe powinno otaczać Pana. Ale to wszystko nie zastąp! naszej obecności przy ołtarzu; rano i wieczorem, o każdej porze dnia powinniśmy wstąpić do kościoła, by Jezusowi powiedzieć, że o Nim pamiętamy, że Go kochamy…. Wieczna lampka jest symbolem naszej przyjacielskiej pamięci i wierności.
1 jeszcze jedno. Pamiętając o tym, że Jezus schodzi na ołtarz przez słowa kapłana, często należy się modlić o to, aby łaska budziła w naszej młodzieży nowe i coraz to lepsze powołania do służby ołtarza.
MSZA ŚWIĘTA
NA UROCZYSTOŚĆ BOŻEGO CIAŁA
Modlitwy podane poniżej należy odmawiać wplatając je między części stałe Mszy świętej, podane przy końcu tej książeczki, w miejscach oznaczonych tą samą nazwą.
INTROIT:AA
(Ps. 80,17) „Nakarmił ich tłustością pszenicy, alleluja i nasycił ich miodem z opoki, alleluja, alleluja, alleluja.” (Ps. 80,2) „Sławcie z radością Boga, wspomożyciela naszego: Wykrzykujcie Bogu Jakubowemu”. Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi świętemu, jak było na początku teraz zawsze i na wieki wieki. Amen.
KOLEKTA.
Boże, któryś nam w tym cudownym Sakramencie pamiątkę męki Swej zostawił, spraw, prosimy Ciebie, abyśmy przez głęboką cześć dla tajemnicy Ciała i Krwi Twej, owoce Twojego odkupienia w duszach naszych odczuwali. Który żyjesz i królujesz z Bogiem Ojcem w jedności Ducha świętego….
LEKCJA
(z 1-ego listu św. Pawła ez końca mówiąc: Święty, święty, święty…
ŚPIEW PODCZAS KOMUNII ŚW.
(Kor. 11,26 — 27). Ilekroć ten chleb jecie i kielich pijecie, śmierć Pańską opowiadacie, aż On przyjdzie: przetoż ktokolwiek je ten chleb lub pije kielich Pański niegodnie, winien będzie Ciała i Krwi Pańskiej. Alleluja.
PO KOMUNII:
Spraw, prosimy Cię Panie, byśmy w wieczności radowali się pełnym Bóstwa Twego posiadaniem, które przyjęcie Najświętszego Ciała i Krwi Twojej symbolicznie wyraża. Który żyjesz i królujesz przez wszystkie wieki wieków Amen.

STAŁE MODLITWY MSZY ŚW
(Ordo Missae)
CZĘŚĆ PIERWSZA
Mszo katechumenów czyli pouczająca
(Msza Słowa Bożego)
MODLITWY U STOPNI OŁTARZA
o oczyszczenie z grzechów i o właściwe oddanie Bogu
chwały podczas Mszy świętej. Wszyscy żegnają się
wraz z kapłanem:

S. In nomine Patris czy et Filii et Spiritus Sancti. Amen.
Introibo ad altare Dei.
M. Ad Deum,qui laetificat juventutem meam.

K. W imię Ojca i Syna i Ducha świętego Amen.
Przystąpię do ołtarza Bożego.
M. Do Boga, który jest weselem moim od młodości.

S. Judica me Deus, et discerne causam meam de gente non sancta: ab homine iniquo et doloso erue me.
M. Quia Tu es, Deus, fortitudo mea, quare me repulisti, et quare tristis incedo dum affligit me inimicus?

K. Bądź mi sędzią, o Boże i rozsądź sprawę moją z narodem bezbożnym: wybaw mnie od czło­wieka niedobrego i fałszywego.
M. Wszak Ty jesteś o Boże, mocą moją; czemu mnie odrzucasz i czemu smutny chodzę7, gdy nieprzyjaciel mnie nęka?

S. Emitte lucem tuam et veritatem tuam: ipsa me deduxerunt et adduxerunt in montem sanctum tuum, et in tabernacula tua.
M. Et introibo ad altare Dei: ad Deum qui laetificat juventutem meam.

K. Ześlij światłość swoją i prawdę swoją: one mnie poprowadzą i przywiodą na górę świętą Twoją, aż do przybytków Twoich.
M. I przystąpię do ołtarza Bożego:do Boga, który jest weselem moim od młodości.

S. Confitebor Tibi in cithara, Deus, Deus meus, quare tristis es, anima mea, at quare conturbas me?
M. Spera in Deo, quoniam adhuc confitebor illi: salutare vultus mei et Deus meus.

K. Chwalić Cię będę przy dźwiękach cytry. Boże, Boże mój: czemuś smutna duszo moja i czemu mnie trwożysz?
M. Ufaj Bogu, albowiem jeszcze uwielbiać Go będę: jako Zbawcę i Boga mego.

S. Gloria Patri et Filio et Spiritui Sancto.
M. Sicut erat in principio et nunc et semper et in saecula saeculorum: Amen.

S. Chwała Ojcu i Synowi i Duchowi Świętemu.
M. Jak było na początku, teraz i zawsze i na wieki wieków. Amen.

S. Introibo ad altare Dei.
M. Ad Deum qui laetificat juventutem meam.

K. Przystąpię do ołtarza Bożego.
M. Do Boga,który jest weselem moim od młodości.

S. Adjutorium nostrum — in nomine Domini.
M. Qui fecit coelum et terram.

K. Wspomożenie nasze w Imieniu Pana
M. Który stworzył niebo i ziemię.

S. Confiteor Deo omnipotenti… et vos fratres, orare pro me ad Dominum Deum nostrum.
M. Misereatur tui omnipotens Deus et dimissis peccatis tuis perducat te ad vitam aeternam.

K. Spowiadam się… i was, bracia abyście się za mnie modlili do Pana Boga naszego.
M. Niech się zmiłuje nad Tobą Bóg wszechmogący, a odpuściwszy ci grzechy twoje, niech cię doprowadzi do żywota wiecznego. Amen.

S. Confiteor Deo omnipotenti… et vos fratres, orare pro me ad Dominum Deum nostrum.
M. Misereatur tui omnipotens Deus et dimissis peccatis tuis perducat te ad vitam aeternam.
S . Amen

K. Spowiadam się… i was, bracia abyście się za mnie modlili do Pana Boga naszego.
M. Niech się zmiłuje nad Tobą Bóg wszechmogący, a odpuściwszy ci grzechy twoje, niech cię doprowadzi do żywota wiecznego. Amen.
K. Amen

Ministrant głęboko pochylony:

M. Confiteor Deo omnipotenti, beatae Mariae semper Virgini, beato Michaeli Archangelo, beato Joanni Baptistae, sanctis Apostolis Petro et Paulo, omnibus Sanctis et Tibi Pater, quia peccavi nimis cogitatione, verbo et opere: mea culpa, mea culpa, mea maxima culpa. Ideo precor beatam Mariam semper Virginem, Beatum Michaelem Arcbangelum, beatum Joannem Baptistam, sanctos Apostolos Petrum et Paulum, omnes Sanctos et. te Pater orare pro me ad Dominum Deum nostrum.
S. Misereatur vestri omnipotens Deus et dimissis peccatis vestris perducat vos ad vitam aeternam.
M. Amen.

M. Spowiadam się Bogu wszechmogącemu, Najświętszej Maryi zawsze Dziewicy, świętemu Michałowi Archaniołowi, świętemu Janowi Chrzcicielowi, świętym Apostołom Piotrowi i Pawłowi, wszystkim świętym i Tobie Ojcze, żem zgrzeszył bardzo myślą, mową i uczynkiem: moja wina, moja wina, moja bardzo wielka wina.
Przeto błagam Najświętszą Maryję zawsze Dziewicę , świętego Michała Archanioła, świętego Jana Chrzciciela, świętych Apostołów Piotra i Pawła, wszystkich świętych i ciebie, Ojcze, abyście się za mnie modlili do Pana Boga naszego.
K. Niech się zmiłuje nad wami Bóg wszechmogący, a odpuściwszy wam grzechy, niech was doprowadzi do żywota wiecznego.
M. Amen.

Wszyscy żegnają się wraz z kapłanem.

S. Indulgentiam, absolutionem et remissionem peccatorum nostrorum tribuat nobis omnipotens et misericors Dominus.
M. Amen.

K. Pan wszechmogący i miłosierny niechaj nam udzieli przebaczenia, rozgrzeszenia i odpuszczenia grzechów naszych.
M. Amen.

S. Deus, tu conversus vivificabis nos.
M. Et plebs tua laetabitur in te.
S. Ostende nobis, Domine, misericordiam tuam.
M. Et salutare tuum da nobis.
S. Domine, exaudi orationem meam.
M. Et clamor meus ad te veniat.
S Dominus vobiscum.
M. Etcum spiritu tuo.
S. Oremus:

K. O Boże, tchnij w nas życie nowe.
M. A lud Twój rozraduje się w Tobie.
K. Okaż nam Panie miłosierdzie Twoje.
M. I daj nam zbawienie Twoje.
K. Panie, wysłuchaj modlitwy mojej.
M. A wołanie moje niech do Ciebie dojdzie.
K. Pan z wami.
M. I z duchem twoim.
K. Módlmy się:

Kapłan zbliża się do ołtarza, całuje go, mówiąc:

K. Zgładź nieprawości nasze, prosimy Cię stoi Panie, abyśmy do przybytku najświętszego z my czystym sercem wejść zasłużyli. Przez Chrystusa Pana naszego. Prosimy Cię Panie, racz dla zasług Świętych Twoich, których szczątki tu się znajdują, oraz wszystkich Świętych — odpuścić mi wszystkie grzechy moje. Amen.

Wierni żegnają się wraz z kapłanem, który czyta ze mszału INTROIT, czyli wstęp właściwy dla danego dnia. Następnie, przechodząc na środek ołtarza, kapłan odmawia na przemian z ministrantem 9 wezwań błagalnych: do Oj.ca, Syna i Ducha Świętego.

S. Kyrie eleison.
M. Kyrie eleison.
S. Kyrie eleison.
M. Christe eleison.
S. Christe eleison.
M. Christe eleison.
S. Kyrie eleison.
M. Kyrie eleison.
S. Kyrie eleison.

K. Panie zmiłuj się.

M. Chryste zmiłuj się.

K. Panie zmiłuj się.

GLORIA
jest hymnem pochwalnym na cześć Boga w Trójcy Jedynego. Opuszcza się we mszach żałobnych, podczas adwentu i postu oraz w niektórych wotywach.

S. Gloria in excelsis Deo et in terra pax hominibus bonae voluntatis. Laudamus Te. Benedicimus Te. Adoramus Te. Glorificamus Te.
Gratias agimus Tibi propter magnam gloriam Tuam. Domine Deus, Rex coelestis, Deus, Pater omnipotens,
Domine Fili unigenite, Jesu Christe, Domine Deus, Agnus Dei, Filius Patris. Qui tollis peccata mundi, miserere nobis. Qui tollis peccata mundi, suscipe deprecationem nostram. Qui sedes ad dexteram Patris, miserere nobis. Quoniam Tu solus Sanctus.
Tu solus Dominus. Tu solus Altissimus, Jesu Christe. Cum Sancto Spiritu — in gloria Dei Patris.
Amen.

K. Chwała na wysokości Bogu, a na ziemi pokój ludziom dobrej woli. Chwalimy Cię. Błogosławimy Cię. Wielbimy Cię.- Wysławiamy Cię. Dzięki składamy Tobie za wielką chwalę Twoją . Panie Boże Królu niebios, Panie Synu Jednorodzony, Jezu Chryste. Panie Boże, Baranku Boży, Synu Ojca. Który gładzisz grzechy. świata, zmiłuj się nad nami. Który gładzisz grzechy świata, przyjm błagania nasze. Który siedzisz po prawicy Ojca, zmiłuj się nad nami. Albowiem Tyś sam jeden Święty, Sam jeden Pan. Tyś sam Najwyższy, Jezu Chryste, Z Duchem Świętym (tu się czyni znak krzyża św.) w chwale Boga Ojca. Amen.

Kapłan, ucałowawszy ołtarz, pozdrawia wiernych i odczytuje KOLEKTĘ, czyli naczelną modlitwę dnia. Przez pośrednictwo Pana naszego Jezusa Chrystusa, zanosi w niej kapłan w imieniu całego Kościoła prośbę do Boga o łaski potrzebne dla duszy i ciała:

S. Dominus vobiscum
M. Et cum spiritu tuo.
S. Oremus:

K. Pan z wami.
M. I z duchem twoim.
K. Módlmy się.

Kolekt może być więcej niż jedna, kończy się słowami:

S. Per omnia saecula saeculorum.
M. Amen.

K. Po wszystkie wieki wieków.
M. Amen.

LEKCJA

czyli pierwsze czytanie Pisma św. Najczęściej zawiera wyjątek z listów apostolskich, będący wykładem chrześcijańskich dogmatów i zasad moralności. Po odczytaniu lekcji ministrant mówi:

M. Deo gratias.

M. Bogu niech będą dzięki.

Po Lekcji kapłan odmawia GRADUAŁ, ALLELUJA, TRACTUS lub SEKWENCJE. Następnie przechodzi na środek ołtarza i odmawia po cichu następującą modlitwę przed Ewangelią:

K. Oczyść serce moje i usta moje, wszechmogący Boże, któryś wargi Izajasza proroka rozżarzonym węglem oczyścił. I mnie też przez łaskawe miłosierdzie Swoje, racz tak oczyścić, iżbym mógł godnie opowiadać świętą Ewangelię Twoją.
Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Racz, Panie pobłogosławić.
Bóg niech będzie w sercu moim i na ustach moich, abym godnie i umiejętnie głosił Ewangelię Jego. Amen.

Wszyscy wierni stoją w czasie Ewangelii. Przy słowach „Sequentia…” czynią z kapłanem znak krzyża na czole, ustach i piersiach, na znak gotowości wyznawania Ewangelii myślą, mową i uczynkiem.

S. Dominus vobiscum.
M. Et cum spiritu tuo.
S. Sequentia sancti Evangelii secundum Matheum, (Marcum, Lucam, Joannem)
M. Gloria Tibi, Domine.

K. Pan z wami.
M. I z duchem twoim.
K. Ciąg dalszy Ewangelii św. według Mateusza, (albo Marka, Łukasza, Jana)
M. Chwała Tobie, Panie.

Ministrant po skończonej Ewangelii mówi:

M. Laus Tibi Christe.

M. Chwała Tobie, Chryste.

K. Przez te słowa Ewangelii niechaj będą zgładzone przewiny nasze.

Po Ewangelii w niedziele i święta kapłan głosi kaza­nie, które jest wykładem prawd wiary. „Kto z Bogu jest, słów Bożych słucha.“ Po wysłuchaniu Słowa Bo­żego, wyznajemy wiarę w prawdy Chrystusowe: akt ten przygotowuje nas do drugiej części Mszy św., w której dopełni się tajemnica Bezkrwawej Ofiary. Od­mawia się w niedziele i święta P. Jezusa, M. Boskiej, Aniołów, św. Józefa, Apostołów i Doktorów Kościoła.

S.CREDO in unum Deum, Patrem omnipotentem, factorem coeli et terrae, visibilium omnium et invisibilium.
Et in unum Dominum Jesum Christum, Filium Dei Unigenitum.
Et ex Patre natum ante omnia saecula. Deum de Deo, lumen de lumine, Deum verum de Deo vero.
Genitum non factum, consubstantialem Patri, per quem omnia facta sunt.
Qui propter nos homines et propter nostram salutem descendit de coelis.
Et incarnatus est de Spiritu Sancto ex Maria Virgine et homo factus est.
Crucifixus etiam pro nobis, sub Pontio Pilato passus et sepultus est.
Et resurrexit tertia die secundum scripturas. Et ascendit in coelum, sedet ad dexteram Patris.
Et iterum venturus est cum gloria judicare vivos et mortuos, cujus regni non erit finis.
Et in Spiritum Sanctum, Dominum et vivificantem, qui ex Patre Filioque procedit. Qui eum Patre et Filio simul adoratur et conglorificatur; qui locutus est per Prophetas.
Et unam sanctam catholicam et apostolicam Ecclesiam.
Confiteor unum baptisma in remissionem peccatorum.
Et expecto resurrectionem mortuorum Et vitam venturi saeculi Amen.

Wierzę w jednego Boga, Ojca wszechmogącego, Stworzyciela nieba i ziemi, wszystkich rzeczy widzialnych i niewidzialnych.
I w jednego Pana Jezusa Chrystusa, Syna Bożego jednorodzonego, który z Ojca jest zrodzon przed wszystkimi wiekami.
Bóg z Boga, Światłość ze Światłości, . Bóg prawdziwy z Boga prawdziwego. Zrodzony nie zaś stworzony, współistotny Ojcu, przez którego wszystko się stało. On to dla nas ludzi i dla naszego zbawienia zstąpił z niebios. I wcielił się za sprawą Ducha Świętego (przyklękamy) z Maryi Dziewicy i stał się człowiekiem. Ukrzyżowany też za nas, pod Poncjuszem Piłatem, umęczony został i pogrzebion.
I zmartwychwstał trzeciego dnia według pisma.
Wstąpił do nieba, siedzi po prawicy Ojca. I znowu przyjdzie w chwale sądzić żywych i umarłych, a królowaniu Jego końca nie będzie.
Wierzę w Ducha Świętego, Pana i Ożywiciela, który z Ojca i Syna pochodzi. Który z Ojcem i Synem jedno uwielbienie odbiera; który mówił przez Proroków.
Wierzę w jeden święty, katolicki, apostolski Kościół.
Wyznaję jeden chrzestna odpuszczenie grzechów. Oczekuję zmarłych wskrzeszenia i żywota w wieku co nadejdzie. Amen.

CZĘŚĆ DRUGA
Msza Wiernych, czyli właściwa ofiara

Kapłan pozdrowiwszy wiernych, wzywa ich. aby całą duszą uczestniczyli w obrzędzie ofiarowania. Potem czyta zmienne na każdy dzień OFFERTORIUM, odśpiewywane kiedyś podczas przynoszenia do ołtarza darów przez wiernych.

S. Dominus vobiscum
M. Et cum spiritu tuo.
S. Oremus:

K. Pan z wami.
M. I z duchem twoim.
K. Módlmy się:

OFIAROWANIE
czyli poświęcenie chleba i wina.

Chleb i wino — to nasze dary doczesne, które przemienią się w Ciało i Krew Pańską. Dary te składali dawniej sami wierni. Dzisiaj zastępują je ofiary pieniężne, zbierane na tacę i t.zw. stypendia mszalne.

Kapłan wznosi patenę ze złożoną na niej hostią:

K. Przyjmij Ojcze święty, wszechmogący wiekuisty Boże, tę hostię niepokalaną, którą ja, niegodny sługa Twój ofiaruję Tobie, Bogu mojemu żywemu i prawdziwemu, za niezliczone grzechy, zniewagi i niedbalstwa moje, za wszystkich tu obecnych, a także za wszystkich wiernych chrześcijan, żywych i umarłych, aby im i mnie posłużyła do zbawienia w życiu wiekuistym. Amen.

Kapłan nalewa do kielicha wino i trochę wody.

K. Boże, któryś godność natury ludzkiej przedwiecznie stworzył i przedziwnie na¬prawił, spraw przez tę tajemnicę wody i wina, abyśmy mieli uczestnictwo w Bóstwie Tego, który raczył stać się uczestnikiem człowieczeństwa naszego, Jezus Chrystus, Syn Twój” Pan nasz, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, Bóg przez wszystkie wieki wieków. Amen.

Kapłan ofiaruje kielich z winem.

K. Ofiarujemy Ci, Panie, kielich zbawienia, Twojej żebrząc łaskawości, aby jako wonność wdzięczna wzniósł się przed oblicze Twego Boskiego Majestatu, za nasze i całego świata zbawienie. Amen.
W duchu pokornych i w sercu skruszonych, przyjm nas, o Panie i niech ofiara nasza tak się dziś przed obliczem Twoim dokona, aby się podobała Tobie, Panie Boże. Przyjdź Dawco świętości, wszechmocny wiekuisty Boże, i pobłogosław tę ofiarę przygotowaną dla chwały świętego Imienia Twojego.

Kapłan umywa ręce na znak czystości duszy koniecznej przy świętej ofierze.

PSALM 25.

Umywam ręce na znak niewinności
i obchodzę ołtarz Twój, Panie,
Ażeby śpiewać głośno chwałę Twoją,
Aby wysławiać wszystkie cuda Twoje.
Umiłowałem, Panie, piękność domu Twego,
stałe mieszkanie Twego Majestatu.
Nie trać mnie Boże, razem z grzesznikami,
ni życia mego z mężami krwawymi.
Ich ręce bowiem splamione zbrodniami
Prawica pełna zapłaty przekupstwa.
Ja zaś swe życie wiodę w uczciwości
ratuj mnie przeto, bądź mi litościwy.
Nogi me stoją na gruncie bezpiecznym:
Pragnę Cię chwalić w gronie sług Twoich, Panie.
Chwała Ojcu…

„Chwała Ojcu” opuszcza się we Mszach żałobnych i w okresie Męki Pańskiej.

Kapłan głęboko pochylony modli się na środku ołtarza do Trójcy świętej:

K. Przyjmij Trójco święta, tę ofiarę, którą Ci składamy na pamiątkę męki zmartwychwstania i wniebowstąpienia Jezusa Chrystusa, Pana naszego, oraz na cześć Najświętszej Maryi zawsze Dziewicy, świętego Jana Chrzciciela, świętych Apostołów Piotra i Pawła, a także tych tutaj (których szczątki są w ołtarzu) i wszystkich świętych, niech posłuży im ku chwale nam zaś pomoże do zbawienia; niechaj ci, których ze czcią wspominamy na ziemi raczą orędować za nami w niebie; przez tegoż Chrystusa Pana naszego. Amen.

Kapłan całuje ołtarz i zwraca się do wiernych o współmodlitwę ofiarną:

S. Orate fratres: ut meum ac vestrum sacrificium acceptabile fiat apud Deum Patrem et omnipotentem.

M. Suscipiat Dominus sacrificium de manibus tuis, ad laudem et gloriam nominis sui, ad utilitatem quoque nostram totiusque Ecclesiae suae sanctae.
S. Amen.

K. Módlcie się bracia, aby moja i wasza ofiara była przyjęta przez Boga Ojca wszechmogącego.
M. Niech przyjmie Pan z rąk twoich ofiarę na cześć i chwałę Imienia swego, oraz na pożytek nasz i całego świętego swego Kościoła.
K. Amen.

Kapłan, w zjednoczeniu z całym Kościołem odmawia, przypadające na dany dzień ciche modlitwy, zw. SEKRETA, jest ich tyle ile Kolekt. Kończy głośno słowami:

S. Per omnia saecula saeculorum.
M. Amen.
S. Dominus vobiscum.
M. Et cum spiritu tuo.
S. Sursum corda.
M. Habemus ad Dominum.
S. Gratias agamus Domino Deo nostro.
M. Dignum et justum est.

K. Przez wszystkie wieki wieków.
M. Amen.
K. Pan z wami.
M. Iz duchem Twoim.
K. W górę serca.
M. Mamy je ku Panu.
K. Czyńmy dzięki Panu Bogu naszemu.
M. Godnie jest to i sprawiedliwie.

PREFACJA czyli:

uroczysta modlitwa, wielbiąca Majestat Boży, jest zależna od uroczystości. Prefacja o Trójcy Najśw. odmawia się we wszystkie niedziele roku, prócz W. Postu, Wielkanocy i świąt z własną prefacją, a przypadających w niedzielę.

PREFACJA O TRÓJCY PRZENAJŚWIĘTSZEJ:

K. Prawdziwie godnie jest to i sprawiedliwie, słusznie i zbawiennie, byśmy zawsze i wszędzie dzięki Tobie czynili, Panie święty, Ojcze wszechmogący, wiekuisty Boże; Ty z Jednorodzonym Synem Twoim i Duchem Świętym jeden jesteś Bóg, jeden Pan, nie jednością jedynej osoby, ale w trzech Osobach jednej istoty. Co bowiem z objawienia Twego wierzymy o Twojej chwale, toż o Synu. to i o Duchu świętym, bez żadnej różnicy utrzymujemy; tak iż wyznając prawdziwe i wiekuiste Bóstwo, wielbimy Osób odrębność, w Istocie jedność i równość w Majestacie. Co też wychwalają Aniołowie i Archaniołowie, Cherubiny i Serafiny, którzy nie przestają wołać codziennie mówiąc jednogłośnie;

Kapłan głęboko pochylony, ministrant dzwoni:

S. Sanctus, Sanctus, Sanctus, Dominus Deus Sabaoth.
Pleni sunt coeli et terra gloria tua.
Hosanna in excelsis.
Benedictus qui venit in nomine Domini, Hosanna in excelsis.

K. Święty, Święty, Święty Pan Bóg zastępów.
Pełne są niebiosa i ziemia chwały Twojej.
Hosanna na wysokości.
Błogosławiony, który idzie w Imię Pańskie.
Hosanna na wysokości.

KANON

czyli najważniejsza modlitwa Mszy św., podczas której dokonuje się przeistoczenie. Kapłan całuje ołtarz i pochylony prosi Boga, aby przez Jezusa przyjął nasze ofiary.

Modlitwa za Kościół walczący:

Ciebie więc, najmiłościwszy Ojcze, przez czy Jezusa Chrystusa Syna Twojego, Pana naszego, pokornie błagamy i prosimy: przyjmij i pobłogosław te dary, te daniny, te święte i nieskalane ofiary. Składamy Ci je przede wszystkim za Kościół Twój święty, racz go obdarzyć pokojem, strzec, jednoczyć i rządzić nim na całym okręgu ziemskim, wraz ze sługą Twoim Papieżem naszym N. i Biskupem naszym N. i ze wszystkimi prawowiernymi katolickiej i apostolskiej wiary wyznawcami.

Wspomnienie żywych:

Pomnij Panie, na sługi i służebnice Twoje N. N (kapłan wymienia osoby, za które ofiaruje Mszę św.) i na wszystkich tu obecnych, których wierność jest Ci wiadoma a gorliwość znana, za których Tobie ofiarujemy i którzy Ci składają ofiarę uwielbienia za siebie samych i za wszystkich swoich, za odkupienie dusz swoich, w nadziei zbawienia i ocalenia swego i oddają Ci dary swoje, Tobie, Bogu wiecznemu, żywemu i prawdziwemu.

Wspomnienie Kościoła triumfującego:
„Świętych obcowanie”:

W świętym obcowaniu, ze czcią wspominamy przede wszystkim wsławioną zawsze Dziewicę Maryję, Rodzicę Boga i Pana naszego Jezusa Chrystusa, a także świętych Apostołów i Męczenników Twoich: Piotra i Pawła, Andrzeja, Jakuba, Tomasza, Jakuba, Filipa, Bartłomieja, Mateusza, Szymona i Tadeusza,Linusa, Kleta,Klemensa, Sykstusa, Korneliusza, Cypriana, Wawrzyńca, Chryzogona, Jana, Pawła, Kosmę i Damiana i wszystkich Świętych Twoich: racz dla ich zasług i modlitw wspierać nas w każdej potrzebie, pomocą Twojej opieki. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.

Kapłan trzyma złożone dłonie nad kielichem i hostią:

Prosimy Cię przeto Panie, abyś tę ofiarę sług swoich i całej rodziny Twojej miłościwie przyjął, dni życia naszego w pokoju swym ustalił i zechciał od wiecznego potępienia nas wybawić i zaliczyć w poczet wybranych Twoich. Przez Chrystusa Pana naszego. Amen.
Kapłan czyni znak krzyża nad chlubom i winem, bo tylko Bożą mocą dokonać się ma przeistoczenie:
Wśród wszystkich ofiar, prosimy Cię, Ty Boże, racz tę pobłogosławić, uznać; zatwierdzić, prawdziwą i miłą sobie uczynić, tak żeby stała się dla nas Ciałem i Krwią najmilszego Syna Twojego, Pana naszego, Jezusa Chrystusa.
Kapłan na rozkaz Chrystusa ponawia Jego świętymi słowami Ostatnią Wieczerzę.

KONSEKRACJA czyli przeistoczenie chicha.

Który w przeddzień swej męki ujął Chleb w święte i czcigodne ręce swoje, a wzniósłszy oczy ku niebu do Ciebie, Boga Ojca swego wszechmogącego, Tobie czyniąc dzięki, pobłogosławił, połamał i rozdał uczniom swoim, mówiąc: Bierzcie i pożywajcie z niego wszyscy: TO JEST BOWIEM CIAŁO MOJE.
Dla oddania hołdu kapłan przyklęka, a potem podnosi Hostię. Patrząc na Hostię i na Kielich, uświadamiamy sobie dokonanie bezkrwawej ofiary Chrystusowej. Wyznawajmy rzeczywistą obecność Ciała i Krwi Pana Jezusa.

KONSEKRACJA wina:

Podobnież, gdy było po wieczerzy, ujmując i ten przejasny kielich w święte i czcigodne ręce Swoje, również dzięki Tobie czyniąc, pobłogosławił i podał uczniom swoim, mówiąc: Bierzcie i pijcie z niego wszyscy. To JEST BOWIEM KIELICH KRWI MOJEJ, NOWEGO I WIECZNEGO PRZYMIERZA, (TAJEMNICA WIARY), KTÓRA ZA WAS I ZA WIELU WYLANA BĘDZIE NA ODPUSZCZENIE GRZECHÓW. To ile razy czynić będziecie na moją czyńcie pamiątkę.

Ofiarę Chrystusa, dokonaną przez konsekrację, kapłan przedkłada Bogu, przypominając główne tajemnice życia Zbawiciela. Modli się z rozłożonymi rękami:

Przeto i my słudzy Twoi, Panie, oraz lud Twój święty, wspominając tak błogosławioną mękę, jak też i zmartwychwstanie z otchłani, i chwalebne wniebowstąpienie tegoż Chrystusa Syna Twojego Pana naszego, ofiarujemy przedostojnemu Majestatowi Twojemu z darów i dobrodziejstw Twoich, Hostię czystą, Hostię świętą, Hostię niepokalaną, Chleb święty wiekuistego życia i Kielich zbawienia wiecznego.
Racz na nie wejrzeć przejednanym i łaskawym obliczem i przyjąć je tak mile, jak mile przyjąć raczyłeś dary sprawiedliwego sługi Twego Abla i ofiarę Patriarchy naszego Abrahama i tę, którą Ci złożył najwyższy kapłan Twój, Melchizedecb, ofiarę świętą, Hostię niepokalaną.

Kapłan pochylony:

Pokornie Cię błagamy, wszechmogący Boże, rozkaz, by ręce świętego Anioła Twego zaniosły tę Ofiarę na niebiański Twój ołtarz, przed oblicze Boskiego Majestatu Twego, abyśmy wszyscy, tego ołtarza uczestnicy, pożywając przenajświętsze Ciało i Krew Syna Twego, otrzymali z niebios pełnię błogosławieństwa i łaski. Przez tegoż Chrystusa Pana naszego. Amen.

Modlitwa za zmarłych:

Pomnij też, Panie, na służebników, i służebnice Twoje NN., którzy nas wyprzedzili ze znamieniem wiary i śpią snem pokoju. Błagamy Cię Panie, użycz im i wszystkim tym, którzy w Chrystusie spoczywają, miejsca ochłody, światła i pokoju. Przez tegoż Chrystusa Pana naszego. Amen.

Modlitwa za nas samych:
przy pierwszych słowach w ślad za kapłanem
uderzmy się w piersi:

Nam także, grzesznym sługom Twoim, którzy pokładamy nadzieję w mnóstwie litości Twojej racz dać jakiś udział i obcowanie
ze świętymi Twoimi, Apostołami i Męczennikami: z Janem, Szczepanem, Mateuszem, Barnabą, Ignacym, Aleksandrem, Marcelinem, Piotrem, Felicytą, Perpetuą, Agatą, Lucją, Agnieszką, Cecylią, Anastazją i całym gronem Twoich Świętych; dopuść nas prosimy do ich współdziedzictwa, nie z naszych zasług biorąc miarę, lecz przebaczeniem obdarzając. Przez Chrystusa Pana naszego.

Kapłan czyni; znaki krzyża nad Hostią i Kielichem:

Przez Niego, Panie, te wszystkie dary zawsze dobrymi stwarzasz, uświęcasz,ożywiasz, błogosławisz i nam ich udzielasz.

Podczas następującej modlitwy kapłan czyni trzykrotne znaki krzyża Hostią Świętą nad Kielichem i dwukrotnie znak krzyża przed Nim, po czym unosi nieco Kielich z Hostią. Małe Podniesienie.

Przez Niego i z Nim i w Nim masz Boże Ojcze wszechmogący, w jedności Ducha Świętego, wszelką cześć i chwałę. Przez wszystkie wieki wieków.

 M. Amen.

UCZTA EUCHARYSTYCZNA

Módlmy się: Nauką zbawienną zachęceni i Boskim ustanowieniem przygotowani ośmielamy się mówić:
Ojcze nasz, któryś jest w niebiesiech, święć się Imię Twoje, przyjdź królestwo Twoje, bądź woła Twoja, jako w niebie tak i na ziemi. Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj i odpuść nam nasze winy, jako i my odpuszczamy naszym winowajcom i nie wódź, nas na pokuszenie.

M. Sed libera nos a malo.
S. Amen.

M. Ale nas zbaw ode złego.
K. Amen.

Kapłan rozwija ostatnią prośbę:

Wybaw nas, prosimy Cię Panie, od wszelkich nieszczęść przeszłych, obecnych i przyszłych, a za przyczyną Najświętszej i chwalebnej zawsze Dziewicy, Bogarodzicy Maryi,, świętych Apostołów Twoich Piotra i Pawła oraz Andrzeja i wszystkich Świętych, udziel nam miłościwie pokoju za dni naszych, abyśmy wsparci pomocą miłosierdzia Twego i od grzechu zawsze byli wolni i od wszelkiej trwogi bezpieczni. Przez tegoż Pana naszego Jezusa Chrystusa, Syna Twojego, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, Bóg przez wszystkie wieki wieków. M. Amen.
Przy ostatnich słowach kapłan przyklęka, dzieli Hostię św. na trzy części, jedną z nich czyni następnie nad Kielichem trzy razy krzyż, mówiąc:

S. Pax Domini sit semper vobiscum.
M. Et cum spiritu tuo.

M. Ale nas zbaw ode złego.
K. Amen.

K. To połączenie i poświęcenie Ciała i Krwi Pana naszego Jezusa Chrystusa niech się nam, którzy je przyjmujemy, przyczyni do żywota wiecznego. Amen.

Kapłan i wierni trzykrotnie powtarzają bijąc się w piersi:

S. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis.
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, miserere nobis.
Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, dona nobis pacem.

K. Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, zmiłuj się nad nami.
Baranku Boży, który gładzisz grzechy świata, obdarz nas pokojem.

W żałobnej Mszy św. zamiast „misere” mówi się „dona eis requiem”, za trzecim razem dodając „sempiternam”, daj im odpoczynek wieczny.

Kapłan pochylony odmawia trzy modlitwy: o pokój, wierność przykazaniom i godne przyjęcie Komunii św. We Mszach św. żałobnych opuszcza się pierwszą modlitwę.

Panie Jezu Chryste, któryś rzeki Apostołom Twoim: pokój wam zostawiam, pokój mój wam daję, patrz nie na grzechy «moje, lecz na wiarę Twojego Kościoła i racz go według Twej woli obdarzać pokojem i w jedności umacniać, który żyjesz i królujesz, Bóg przez wszystkie wieki wieków. Amen.

Panie Jezu Chryste, Synu Boga żywego,który z woli Ojca, za sprawą Ducha Świętego przez śmierć swoją świat ożywiłeś, wybaw mnie przez to przenajświętsze Ciało i Krew Twoją, od wszelkich nieprawości moich, i od wszelkiego złego, i spraw, bym zawsze strzegł przykazań Twoich i nie dozwól, bym się kiedykolwiek odłączył od Ciebie, który z tymże Ojcem i Duchem Świętym żyjesz i królujesz, Bóg na wszystkie wieki wieków. Amen.

Przyjęcie Ciała Twego Panie Jezu Chryste, które ja niegodny sługa spożywać się ważę, niechaj mi się nie obróci na sąd i potępienie, lecz niechaj raczej z dobroci Twojej posłuży mi ku obronie i uzdrowieniu duszy i ciała. Który żyjesz i królujesz z Bogiem Ojcem w jedności Ducha Świętego, Bóg przez wszystkie wieki wieków. Amen.

KOMUNIA KAPŁANA
Kapłan przyklęka, bierze Hostię i wypowiada trzykrotnie akt wiary i pokory.

Chleb niebiański przyjmę i wezwę Imię Pana.

Panie nie jestem godzien, abyś wszedł do wnętrza mego, ale rzeknij tylko słowem, a będzie uzdrowiona dusza moja.

Ciało Pana naszego Jezusa Chrystusa niechaj strzeże duszy mojej na żywot wieczny.

DZIĘKCZYNIENIE:

Cóż zwrócę Panu za wszystko co dla mnie uczynił: Kielich zbawienia wezmę i wezwę Imienia Pana. Wielbiąc, zawołam do Pana i od nieprzyjaciół moich będę ocalony.

Kapłan spożywa Krew Pańską, mówiąc:

Krew Pana naszego Jezusa Chrystusa niechaj strzeże duszy mojej na żywot wieczny. Amen.

KOMUNIA WIERNYCH
Komunikujący wierni klęcząc odmawiają jednocześnie z ministrantem:

M. Confiteor Deo omnipotenti…

M. Spowiadam się Bogu wszechmogącemu…

Kapłan zwraca się do wiernych:

S. Misereatur vestri omnipotens Deus et dimissis peccatis vestris perducat vos at vitam aeternam.
M. Amen.

K. Niech się zmiłuje nad wami Bóg wszechmogący, a odpuściwszy wam grzechy niech was doprowadzi do żywota wiecznego. M. Amen.

Kapłan czyni nad wiernymi znak krzyża:
przeżegnajmy się

S. Indulgentiam, absolutionem et remissionem peccatorum vestrorum tribuat vobis omnipotens et misericors Dominus.
M. Amen.

K. Przebaczenia, darowania i odpuszczę nia grzechów waszych, niech wam udzieli Pan wszechmocny i miłosierny
M. Amen.

Kapłan trzymając Hostię nad kielichem, powtarza słowa św. Jana Chrzciciela, dającego świadectwo Chrystusowi Panu:

S. Ecce Agnus Dei: ecce qui tollit peccata mundi.

K. Oto Baranek Boży, który gładzi grzechy świata.

Bijąc się trzykrotnie w piersi, powtarzajmy jednocześnie za kapłanem:

S. Domine, non sum dignus, ut intres sub tectum meum: sed tantum dic verbo, et sanabitur anima mea.

K. Panie, nie jestem godzien, abyś wszedł do wnętrza mego, ale rzeknij tylko słowem, a będzie uzdrowiona dusza moja.

Kapłan, błogosławiąc Hostią każdego przystępującego do Stołu Pańskiego i podając ją mówi:

S. Corpus Domini nostri Jesu Christi custodiat animam tuam in vitam aeternam. Arnen.

K. Ciało Pana naszego Jezusa Chrystusa niechaj strzeże duszy twojej na żywot wieczny. Amen.

KOMUNIA ŚW. DUCHOWNA:

Jeżeli tego dnia nie możesz przyjąć Pana Jezusa w rzeczywistości — w Komunii św. sakramentalnej, to obudź w sobie przez akty wiary i miłości gorące pragnienie przyjęcia Go w sposób duchowy:

Przy obmyciu kielicha i palców kapłan odmawia następujące modlitwy:

Cośmy, usty spożyli Panie, daj czystym pojąć umysłem, a dar ten doczesny niech się nam stanie lekarstwem na wieczność.
Ciało Twe Panie, które spożyłem i Krew którą wypiłem, niech przywrze do mego wnętrza i sprawi, aby zmaza grzechów nie została we mnie, którego czyste i święte posiliły sakramenta, który żyjesz i królujesz na wieki wieków. Amen.

Ministrant przenosi mszał na stronę Lekcji, Kapłan czyta dziękczynną modlitwę zw. KOMUNIO, przepisaną na dany dzień. Potem odwraca się do wiernych, z pozdrowieniem.

S. Dominus vobiscum
M. Et cum spiritu tuo.

K. Pan z wami.
M. I z duchem twoim.

Kapłan, wezwawszy wiernych do modlitwy słowami: „Oremus” czyta modlitwę po Komunii, w której prosi Boga o utrwalenie w nas owoców Komunii św.,
Modlitwy kończą się słowami:

S. Per omnia saecula saeculorum.
M. Amen.

K. Przez wszystkie wieki wieków.
M. Amen.

Pozdrowienie i odprawa wiernych:

S Dominus vobiscum.
M. Et cum spiritu tuo.
S. Ite, missa est.
M. Deo gratias.

K. Pan z wami.
M. I z duchem twoim.
K. Idźcie, msza skończona.
M. Bogu niech będą dzięki.

We Mszach bez „Gloria” kapłan zamiast „Ite” mówi zwrócony do ołtarza:

S. Benedicamus Domino.
M. Deo gratias.

K. Błogosławmy Panu.
M. Bogu niech będą dzięki.

We Mszy żałobnej:

S. Requiescant in pace.
M. Amen.

K. Niech odpoczywają w pokoju.
M. Amen.

Prośba do Trójcy Przenajświętszej o przyjęcie ofiary i o łaski dla siebie i tych, za których Msza św. była ofiarowana.

0 Trójco Przenajświętsza. Niechaj Ci miłym będzie hołd służby mojej i spraw, aby ta ofiara, którą ja niegodny zaniosłem przed oczy Majestatu Twojego, będzie Tobie przyjemną, mnie zaś i wszystkim, za których ją złożyłem, niech zjedna zmiłowanie dzięki miłosierdziu Twemu. Amen.

Kapłan całuje ołtarz, wznosi oczy i ręce i odwracając się błogosławi zebranych, (prócz Mszy żałobnych).

K. Niech was błogosławi wszechmogący Bóg, Ojciec, Syn i Duch święty.
M. Amen.

Kapłan przechodzi na stronę Ewangelii, wszyscy stoją i za przykładem kapłana czynią znak krzyża na czole, ustach i piersiach :

S. Dominus vobiscum.
M. Et cum spiritu tuo.
S. Initium sancti Evangelii secundum Joannem.
M. Gloria, Tibi, Domine.

K. Pan z wami.
M. Iz duchem Twoim.
K. Początek świętej Ewangelii według św. Jana.
M. Chwała Tobie, Panie.

Na początku było słowo, a słowo było u Boga, a Bogiem było Słowo. Ono to było na początku u Boga. Wszy tko przez nie się stało, a bez niego nic się nie stało co się stało. W Nim było życie, a życie było Światłością ludzi, a Światłość w ciemnościach świeci, a ciemności jej nie ogarnęły. Był człowiek posłany od Boga, na imię mu było Jan. Ten przyszedł dla świadectwa, aby świadectwo dać o światłości, aby przezeń wszyscy wierzyli. Nie był on Światłością, ale miał świadczyć o Światłości. Było Światło prawdziwe, które oświeca każdego człowieka, gdy na ten świat przychodzi. Ono było na świecie, a świat przez nie został uczynion, a świat Go nie poznał. Do swego przyszedł, a swoi Go nie przyjęli. Tym zaś wszystkim, którzy Go przyjęli, dał moc. aby się stali synami Bożymi. Tym co wierzą w Imię Jego, którzy nie ze krwi, ani z pożądliwości ciała, ani z woli męża, ale z Boga się narodzili. (klękamy ) A słowo ciałem się stało, i mieszkało między nami. I oglądaliśmy chwałę Jego, chwałę, jako Jcdnorodzonego od Ojca, pełnego łaski i prawdy.
M. Deo gratias
M. Bogu niech będą daięki.